Samen werken aan gelijke kansen

In september stelde de Vlaamse regering een actieplan voor om gelijke kansen in Vlaanderen te realiseren. Het plan is een aanvulling op het bestaande gelijkekansenbeleid. NOOZO – Vlaamse adviesraad handicap is over het algemeen tevreden over het plan en gaf advies op vraag van de Afdeling Gelijke Kansen, Inburgering en Integratie van Agentschap Binnenlands Bestuur.

De beleidsdomeinen werken samen aan gelijke kansen

De minister van Gelijke Kansen maakte een gelijkekansenbeleidsplan zodat verschillende beleidsdomeinen kunnen samenwerken aan gelijke kansen. In het plan staan doelstellingen en de manier waarop de beleidsdomeinen aan die doelen zullen samenwerken. Ook de timing, voorziene middelen en indicatoren om vooruitgang te meten werden in het actieplan opgenomen.

Een plan met 7 doelstellingen

De minister legde de lat hoog en dat is positief. Er werden 7 doelstellingen geformuleerd:

• We vergroten het draagvlak voor gelijke kansen en mensenrechten
• We bestrijden alle vormen van discriminatie
• We maken werk van een integraal toegankelijke leefomgeving
• We streven naar een digitaal inclusief Vlaanderen
• We streven naar inclusie van personen met een handicap
• We verhogen het welbevinden en de acceptatie van lgbti+ personen
• We streven naar gendergelijkheid in alle aspecten van het maatschappelijk leven

Bij elke doelstelling horen verschillende acties.

Advies van NOOZO – Vlaamse adviesraad handicap

We zijn over het algemeen tevreden met de doelstellingen van het plan. Om de hoge doelen te halen, is er wel extra inzet nodig. NOOZO - Vlaamse adviesraad handicap is kritisch over de afstemming tussen de doelstellingen en de acties. De acties zijn waardevol maar er zijn andere problemen die dringender zijn. Bij die problemen zouden acties meer verschil kunnen maken voor mensen met een handicap. Nu leiden de losse acties niet tot een duurzaam gelijkekansenbeleid en een systematische verandering naar inclusie.

De acties horen te passen in een overkoepelend beleid gebaseerd op gelijke kansen en de rechten uit het VN-Verdrag Handicap. In de toelichting van het Gelijkekansendecreet staat dat het plan geen inventaris van acties mag zijn. Toch zien we op dit moment te weinig samenhang tussen de verschillende acties. Het Gelijkekansenbeleidsplan kan pas goed werken als de acties complexe beleidsthema’s aanpakken en als een samenwerking tussen beleidsdomeinen.

3 prioritaire acties

NOOZO - Vlaamse adviesraad handicap ziet in het Horizontaal Gelijkekansenbeleidsplan drie acties als prioritair:

• Een Vlaamse strategie voor de uitvoering van het VN-Verdrag Handicap
  • Het VN-Comité was in het rapport uit 2024 glashelder: Vlaanderen heeft nog geen overkoepelende strategie om het VN-Verdrag uit te voeren. Dat is een probleem. Het is hoog tijd dat de Vlaamse regering hier werk van maakt en ervoor zorgt dat nieuw beleid overeenstemt met het VN-Verdrag.
  • Het plan moet duidelijk maken wie verantwoordelijk is voor welke maatregelen, wat de timing en het beschikbare budget 2025.06 Advies Horizontaal Gelijkekansenbeleid pagina 7 van 47 is en hoe representatieve organisaties hierbij betrokken zullen worden.
• Een evaluatie van woningkwaliteit
  • Er is dringend nood aan minimale vereisten voor de toegankelijkheid van woningen.
  • De regels over toegankelijkheid van gemeenschappelijke delen bij meergezinswoningen moeten eenvoudiger en veralgemeend worden.
  • We vragen ook om normen vast te leggen voor het ontwerp en de bouw van woningen met een onbekende eindgebruiker. Daarnaast willen we een minimumpercentage voor het aantal aangepaste of aanpasbare woningen.
  • NOOZO wil strengere normen voor de toegankelijkheid van gebouwen in Vlaanderen. De huidige normen zijn momenteel alleen gericht op rolstoeltoegankelijkheid. We sporen de Vlaamse overheid aan om de normen uit te breiden zodat de gebouwen toegankelijk worden voor alle personen met een handicap. Het VN-Comité benadrukt dezelfde vragen in hun rapport uit 2024.
• Perspectief 2040
  • We moedigen dit initiatief aan. Het is aan de regering om de plichten uit het VN-Verdrag Handicap te vervullen. Ervaringsdeskundigen moeten daarbij betrokken worden.

We bezorgen deze brief ook aan:

• Afdeling Gelijke Kansen, Inburgering en Integratie van Agentschap Binnenlands Bestuur