Samen naar een inclusieve strategie tegen gendergerelateerd geweld

Er komt een Vlaams actieplan ter bestrijding van gendergerelateerd geweld. Met het plan wil de Vlaamse regering inzetten op preventie, gepaste hulpverlening en professionalisering. NOOZO geeft op vraag van Agentschap Justitie en Handhaving advies over het actieplan.

Wat is gendergerelateerd geweld

Gendergerelateerd geweld verwijst naar verschillende vormen van geweld gericht tegen een persoon omwille van diens geslacht, genderidentiteit of genderexpressie. Er zijn verschillende vormen van gendergerelateerd geweld zoals seksueel geweld, seksueel grensoverschrijdend gedrag en intrafamiliaal geweld. Aanranding, verkrachting en ongewenste seksuele beelden zijn allemaal voorbeelden van gendergerelateerd geweld. Om dat geweld te bestrijden, schreef de minister van Justitie en Handhaving een actieplan uit.

Het actieplan

Er staan drie doelstellingen centraal in het actieplan:

• Preventie: De regering wil gendergerelateerd geweld voorkomen. NOOZO doet aanbevelingen om personen met een handicap hierin te betrekken.
• Hulpverlening: We vragen aandacht voor gepaste hulpverlening en ondersteuning voor personen met een handicap.
• Professionalisering: NOOZO stelt acties voor waarmee de regering kan inzetten op de professionalisering van alle betrokken medewerkers.

Preventieve maatregelen voor slachtoffers, daders en omstaanders

Het eerste doel van de regering is om gendergerelateerd geweld te voorkomen. NOOZO stelt voor om een sensibiliseringscampagne te starten. Dat is nodig want er is nog onvoldoende kennis over gendergerelateerd geweld. Bewoners van voorzieningen beschikken bijvoorbeeld nog onvoldoende over informatie over seksualiteit, relaties en grenzen. NOOZO adviseert daarom dat de campagne integraal toegankelijk moet zijn. Dat betekent dat de beelden en de inhoud van de campagne rekening moeten houden met (de noden van) personen met een handicap. Het campagnemateriaal moet bijvoorbeeld een correct taalgebruik over personen met een handicap bevatten. Daarnaast benadrukt NOOZO het belang van informatie en vaardigheidstrainingen voor bewoners van voorzieningen.

NOOZO wil ook dat de regering de risicofactoren van gendergerelateerd geweld onderzoekt. Daarnaast stellen we voor om in te zetten op weerbaarheid door middel van workshops. Daarin krijgen deelnemers informatie over grenzen, waar die kunnen liggen en hoe ze die kunnen bewaken. We vragen de regering om de toegankelijkheid van die workshops te onderzoeken zodat ook personen met een handicap er gebruik van kunnen maken.

We willen dat empowerment van vrouwen met een (verstandelijke) handicap een plaats krijgt in het actieplan. Zij lopen namelijk een zeer hoog risico om slachtoffer te worden van seksueel geweld. We vinden het belangrijk dat zij betrokken worden bij de uitwerking van een aanpak.

Hulpverlening voor slachtoffers en daders

In het actieplan staat dat de Vlaamse regering wil inzetten op gepaste hulpverlening, ondersteuning en maatregelen voor zowel slachtoffers als daders. NOOZO beveelt aan om de toegankelijkheid van de nazorg bij gendergerelateerd geweld te onderzoeken. Vandaag botsen personen met een handicap nog te veel op drempels in hun zoektocht naar gepaste zorg. Daardoor lopen ze risico om opnieuw slachtoffer te worden.

Professionalisering van medewerkers 

Als laatste doelstelling wil de regering voor meer professionalisering zorgen. Daarbij dient rekening gehouden te worden met personen met een handicap. NOOZO vindt het belangrijk dat professionals die in contact komen met personen met een handicap voldoende expertise hebben over toegankelijkheid en mensenrechten. Soms hebben slachtoffers met een handicap van gendergerelateerd geweld nood aan handicapspecifieke ondersteuning of nazorg. Professionals hebben dus de juiste expertise nodig.

We bezorgen deze brief ook aan:

• Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen
• Vlaams minister van Onderwijs, Justitie en Werk 
• Agentschap Justitie en Handhaving