Grijp het moment voor inclusief onderwijs

Zuhal Demir, Vlaams minister van Onderwijs, plande om voor het zomerreces een consultatienota over inclusief onderwijs uit te brengen. De consultatienota zou een toekomstvisie tot 2040, concrete maatregelen en een tijdspad bevatten. NOOZO betreurt dat deze nota niet verschenen is. Nu lopen de belangrijke hervormingen vertraging op. We bezorgen daarom de minister een advies: grijp het moment voor inclusief onderwijs. 

Een visie op de toekomst van onderwijs

We waarderen het oorspronkelijke opzet van de consultatienota en het participatieve proces dat hiervoor reeds gelopen werd. In het advies van de onafhankelijke Commissie Inclusief Onderwijs ‘Evolutie naar scholen voor iedereen’ wordt een tijdspad uitgezet om tegen 2040 te evolueren naar een inclusief onderwijssysteem. De krijtlijnen werden dus al beschreven. Wij staan achter dit advies van de Commissie Inclusief Onderwijs en vragen dat deze visie nu wordt uitgewerkt in concrete maatregelen.

Bied kinderen en ouders perspectief via een sterk en overkoepelend beleid

Wanneer de consultatienota uitblijft en daardoor de invoering van inclusief onderwijs vertraagt of verzwakt, betekent dit dat de mensenrechten van personen met een handicap langer onder druk zullen staan. Artikel 24 van het VN-Verdrag handicap erkent het recht van personen met een handicap op onderwijs, zonder discriminatie en met gelijke kansen voor alle leerlingen.

Kinderen en jongeren met een handicap en hun ouders willen een perspectief op inclusie en hun recht op onderwijs realiseren. Wij vragen om een allesomvattend en gecoördineerd beleidskader voor inclusief onderwijs in te voeren, samen met een duidelijk en bindend tijdsschema voor de uitvoering. Wij pleiten voor een sterk overkoepelend beleid dat de verschillende beleidsdomeinen en bestuursniveaus overstijgt.

We geven in ons briefadvies krachtlijnen mee die cruciaal zijn om tot inclusief onderwijs te komen:

• Samen leren op school
• Inclusief onderwijs voor alle leerlingen
• In een integraal toegankelijke school
• Open en verbonden schoolcultuur en schoolklimaat
• Leerlingen en ouders als partners
• Ondersteuning en handicapspecifieke expertise

Neem alle scholen vandaag al mee

Vanaf het schooljaar 2026-2027 zullen de pioniersscholen opstarten. We vragen om alle scholen vanaf vandaag te betrekken bij inclusief denken en handelen. Dit is cruciaal om een succesvolle transitie naar een inclusief onderwijssysteem te bekomen tegen 2040.

In afwachting van de grote hervormingen is er ook een plan op korte termijn nodig. Het recht op onderwijs voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften staat vandaag nog steeds erg onder druk. Inschrijvingen worden bijvoorbeeld onder tafel geweigerd. We vragen om duidelijk te communiceren dat de bepalingen uit het leersteundecreet onverkort blijven gelden voor alle scholen.

Inclusief onderwijs is kwalitatief onderwijs

De minister zet terecht stappen om de kwaliteit van het onderwijs te bevorderen. Inclusief onderwijs heeft positieve effecten zowel op academisch als op sociaal vlak, en zorgt voor een daling van het aantal leerlingen dat uitvalt op school. We hopen dat er verder naar mogelijkheden gezocht wordt om gelijktijdig de transitie naar kwalitatief én inclusief onderwijs te realiseren.

Laat het momentum niet verloren gaan

Sinds de publicatie van het advies ‘Evolutie naar scholen voor iedereen’ is het draagvlak voor een inclusief onderwijssysteem verder gegroeid. Organisaties van personen met een handicap vragen bovendien al jarenlang om stappen te zetten richting een inclusief onderwijssysteem. NOOZO roept daarom op: laat het momentum dat heerst niet verloren gaan!

We bezorgen deze brief ook aan:

• Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen
• De leden van de commissie voor Onderwijs van het Vlaamse parlement
• De leden van de commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie van het Vlaamse parlement